Ons onderwijs

Leren in veiligheid (LIV) is een methode van klassenmanagement van Peter Teitler die we als school geadopteerd hebben. Kenmerken zijn o.a.:

• Structuur in de lessen (inclusief leerdoelen) die op het linkerbord staat. Door deze gedragshouding wordt veiligheid geschapen voor leerlingen en docenten. Structuur betekent het hanteren van regels, duidelijkheid in toepassing en uitvoering en vooral consequent toepassen.  
• Zelfstandig werken in stilte (Zs) of met fluisteren (Zf) waardoor:
  • er systematische aandacht voor elk kind (elke leerling wordt gezien) is.
  • er uitgestelde aandacht onder de regie van de docent is.
  • de docent voorspelbaar is in zijn aandachtgevend gedrag.
•  Geen 'perverse triades'  waarbij docenten, mentoren of ouders tegen elkaar worden uitgespeeld. Zij hebben de neuzen dezelfde kant op.

We hanteren 'De zes rollen van de leraar, handboek voor effectief lesgeven', van Martie Slooter. Iedere docent op de RSG Tromp Meesters is:

1. gastheer/gastvrouw (welkom in de les, hoe is het met je?)
2. presentator (wat gaan we doen deze les en wat verwacht ik van je, aan de hand van de leerdoelen)
3. didacticus (het vak uitleggen)
4. coach (ondersteunen van leerlingen in hun ontwikkeling richting zelfregulerend leren)
5. pedagoog (opvoeder)
6. afsluiter (wat hebben we geleerd vandaag, de terugkoppeling op de leerdoelen

Daarnaast hebben we de theorieen van Hattie en Marzano geadopteerd over Effectieve didactiek (zie o.a. Remco Broesder, Noordhoff Uitgevers, 2016). Daarom hebben we afgesproken dat in onze lessen:

1. een kloof (verlangen) creëren tussen waar de leerling nu is en wat hij gaat leren deze les(sen);
2. werken met leerdoelen, benoem deze in termen van leerlinggedrag en reflecteer op het behalen van de leerdoelen;
3. zorgen voor ‘volledige instructie’ (Wat moet je doen? Hoe moet je dat aanpakken? Hulp, bij wie en waar? Tijd, hoeveel krijg je? Uitkomst, wat doen we ermee? Klaar, wat ga je doen?);
4. activerende werkvormen gebruiken die passen bij de verschillende fases van het leerproces;
5. maatwerk bieden voor leerlingen en sluit aan bij de individuele leerling door te differentiëren in instructie, tempo en leerstof;
6. feedback geven tijdens het leerproces.

Toetsen zijn middelen om de vorderingen in het behalen van leerdoelen te onderzoeken. Het doel is het antwoord op de vraag: hoe staat deze leerling er op dit moment voor en hoe kan hij verder ontwikkelen? Een zgn. summatieve toets (die helpt om beslissingen te nemen over zakken of slagen, bijvoorbeeld een proefwerk waarvan het resultaat meetelt voor een eindcijfer) is vaak een momentopname waarna het leren stopt (ik heb een 6 gehaald op dat hoofdstuk, op naar het volgende onderwerp).  Een zgn. formatieve toets (die gebruikt wordt als leer- of instructiemiddel, waarbij de docent en leerling een helder zicht krijgen op de mate van beheersing van de leerdoelen) is een doorlopend proces wat wordt gebruikt voor de volgende stap in het leerproces. Een derde begrip is formatief evalueren. Hierbij krijgt de docent en de leerling op een andere manier dan een toets inzicht in de leervorderingen. Op de RSG gaan we meer formatief werken. Hierdoor zal het leren toenemen en de toetsdruk verminderen, zo verwachten we.

Eén van de instrumenten die we zowel summatief als formatief inzetten en waarmee we leerlingen inzicht geven in hun leerstijl, gedrag en vorderingen is RTTI/OMZA. Bij dit systeem geven we de leerdoelen weer op vier cognitieniveaus in een doorlopende leerlijn van klas 1 tot en met de examenklas. Naast de cognitieve ontwikkeling onderscheid RTTI ook de vormingsindicatoren OMZA ontwikkeld (O=Organisatie, M=Meedoen, Z=Zelfvertrouwen en A=Autonomie). Hierdoor wordt vanuit zowel cognitie (RTTI) en gedrag (OMZA) zo snel mogelijk de meest kansrijke interventie tot leren zichtbaar.

Toestscores worden op RTTI-online ingevoerd. Leerlingen kunnen dit bekijken en tips krijgen over hun leerstrategie via de Q&A-analyse. Ouders kunnen met hun kind meekijken in de RTTI-online omgeving.

ICT is niet meer weg te denken uit onze maatschappij. Daar houden wij rekening mee door ervoor te kiezen het beste van twee werelden te verenigen. Wij gebruiken aan de ene kant moderne media in de klas, en aan de andere kant het vertrouwde (werk)boek. We noemen deze mix van leermiddelen ‘blended learning’. Door de inzet van ict is het mogelijk meer gepersonaliseerd te werken, activerende werkvormen vorm te geven, leerlingen beter te volgen in hun leerproces, digitaal te toetsen of evalueren en te werken aan het ontwikkelen van de 21ste eeuwse vaardigheden.

Naast bovenvermelde ontwikkelingen, hebben we de volgende pijlers waar we in het kader van het ontwikkelen van ons eigen perspectiefrijk onderwijs aan werken met de leerlingen:

• Persoonlijke leerroute​
  We stimuleren de kwaliteiten van leerlingen om persoonlijke keuzes te maken, waarbij de leerling kan leren op zijn eigen manier, snelheid en niveau; ​
• Coaching​
  We begeleiden de leerling bij het maken van keuzes over het leerproces, de leerroute, leeropbrengst en de persoonlijke ontwikkeling; ​
• Formatief werken​ 
  We bieden werkvormen aan die de leerling en docenten inzicht geeft in het leerproces, zodat de lesactiviteiten waar nodig bijgesteld kunnen worden om de leerdoelen te behalen. ​(zie o.a. de website omjs.nl en de brief over formatief werken die in november 2018 aan ouders is verstuurd);
• Talent aan bod​
  We helpen leerlingen om eigen talenten te ontdekken en bieden de ruimte om talent te ontwikkelen en te versterken.​

Voorbeelden van projecten waar we mee bezig zijn op basis van bovenstaande:

1. De talentbanden voor Spaans, Fashion & Design, Sport en Muziek & Cultuur vanaf klas 1;
2. Het project maatwerk voor klas 1 en 2, waarbij leerlingen deels hun persoonlijke leerroutes kunnen kiezen als ze goed zijn in bepaalde vakken;
3. Startgesprekken in een aantal afdelingen, waarbij leerlingen hun eigen doelen vertellen aan ouders en mentor;
4. De DIF-uren pilot in 4havo waarbij leerlingen sommige vakken een uur minder krijgen in het reguliere programma en in de tijd die dit oplevert onder begeleiding van hun coach kunnen kiezen voor welk onderwerp ze extra uitleg over verdieping willen hebben (organisatorisch DIFferentieren).
5. Meer maatwerk, differentiatie en formatief werken bij de verschillende vakken.